تحلیل تغییرپذیری قابلیّت آگروکلیمایی کشت گیاه آلوئه‌ورا در استان هرمزگان تحت خطّ سیرهای چهارگانه انتشار دی‌اکسید کربن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقلیم‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

2 استادیار اقلیم‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

3 دانشیار اقلیم‌شناسی کشاورزی، بخش تحقیقات آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی اصفهان، ایران

چکیده

کشاورزی، یکی از جنبه‌های حیات بشری است. نزدیک­ترین ارتباط را با شرایط اقلیم‌شناختی محیط داشته و هرگونه تغییر در این شرایط می‌تواند، تغییرات بارزی در کشاورزی داشته باشد. هدف اساسی این پژوهش، بررسی تغییرات فضایی نواحی مساعد کشت گیاه آلوئه‌ورا در استان هرمزگان، تحت 4 خطّ سیر انتشار دی‌اکسید کربن سال 2050 است. در این راستا، داده‌های آگروکلیمایی تأثیرگذار در مراحل مختلف فنولوژیکی گیاه آلوئه‌ورا شامل دمای کمینه و بیشینه و بارش، به‌عنوان عوامل ناپایدار یا عوامل اقلیمی و متغیّرهای ارتفاع، شیب، جهت شیب، خاک و گنبدهای نمکی، به‌عنوان عناصر پایدار در ارزیابی نواحی مستعدّ کشت گیاه آلوئه‌ورا، با استفاده از الگوریتم تحلیل سلسله‌مراتبی، مورد استفاده قرار گرفتند. فرایند برهم نهی وزن­دار لایه­های مربوط به عوامل اقلیم‌شناختی و محیطی، در محیط جی.آی.اِس.، انجام گرفت. ابتدا نواحی کشت گیاه آلوئه­ورا در اقلیم کنونی به دست آمد و در مرحلة بعدی، متغیّرهای اقلیمی تحت 4 خطّ سیر یادشده، شبیه­سازی شد. نتایج، بیانگر آن بود که در شرایط اقلیمی شبیه­سازی‌شده برای سال 2050 تحت 4 خطّ سیر یادشده، طبقات آگروکلیمایی قابلیّت کشت گیاه آلوئه­ورا، تغییرات کمابیش بارزی را نسبت به اقلیم کنونی خواهند داشت؛ به‌طوری که بیشترین تغییرات مربوط به خطّ سیر انتشار 6 است که در آن، طبقات قابلیّت ضعیف، فاقد قابلیّت و قابلیّت کشت متوسّط، با کاهش مساحتی بین 30% تا 50% روبه‌رو بوده‌اند، در حالی که دو طبقة آگروکلیمایی قابلیّت کشت بالا و قابلیّت کشت خوب، تحت خطّ سیر یادشده در سال2050 افزایشی در حدود 40% تا 80% نشان خواهند داد. کمترین میزان تغییرات نیز در خطّ سیر انتشار 5/4 مشاهده شد که در آن، طبقات آگروکلیمایی کشت گیاه آلوئه­ورا نسبت به اقلیم کنونی تغییرات بارزی نکرده بود.
 

کلیدواژه‌ها


امیدوار، کمال؛ مزیدی، احمد؛ دوست‌مرادی، سودابه (1393) امکان‌سنجی اقلیمی کشت کلزا در استان کرمانشاه، جغرافیا و توسعه، 35 (2)، صص. 16-9.
فال سلیمان، محمود؛ اکبرپور، ابوالفضل؛ بهدانی، محمدعلی؛ جمشیدی، کمال (1396) پهنه‌بندی توان اکولوژیک کشت ذرّت با استفاده از سامانة اطّلاعات جغرافیایی (GIS) در شهرستان بوکان، تحقیقات غلات، 7 (1)، صص. 100-85.
فصاحت، پرویز (1386) آثار اقتصادی تغییرات آب‌وهوا، گزارش کارگاه آموزشی تطبیق تصمیمات و راهبردها، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه ریزی، تهران.
کوچکی علیرضا؛ نصیری محلاتی، مهدی (1387) تأثیر تغییر اقلیم همراه با افزیش غلظت CO2 بر عملکرد گندم در ایران و ارزیابی راهکارهای سازگاری، پژوهش‌های زراعی ایران 6 (1)، صص. 153-139.
محمدی، حسین؛ مهدیان ماهفروزی، مجتبی؛ عشورنژاد، غدیر (1391)، امکان‌سنجی اقلیمی کشت گیاه آلوئه‌ورا در استان بوشهر، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 3 (9 و 10) ،صص 17-1.
میرموسوی، سید حسین؛ میریان، مینا (1392) مطالعه و پهنه‌بندی ویژگی‌های جغرافیایی کشت پسته در استان زنجان، جغرافیا و برنامه‌ریزی، 18 (49)، صص 315-295.
Bani-Domi, M. (2006) Trend Analysis of Temperatures and Precipitation in Jordan, Yarmouk University Irbid - JORDAN
Chang, Ch.Ch. (2002) The Potential Impact of Climate Change on Taiwan s Agriculture, Agricultural Economics. 27 (1), pp. 51-64.
Cuttle, L., Kempf, M., Kravchuk, O., George, N., Liu, P., Chang, H., Mill, J., Wang, X., Kimble, R. M. (2008) The Efficacy of Aloe Vera, Tea Tree Oil and Saliva Asfirst Aid Treatment for Partial Thickness Burn Injuries, Burns, 34 (8), pp. 1176-1182.
IPCC (2013) The Physical Science Basis. Working Group 1 (WG1) Contribution to the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) 5th Assessment Report (AR5), Cambridge University Press-London.
IPCC-TGCIA, (2009) Guidelines on the Use of Scenario Data for Climate Impact and Adaptation Assessment, Version 1, Prepared by: Carter, T.R., Hulme, M., Lal, M., Intergovernmental Panel on Climate Change, Task Group on Scenarios for Climate Impact Assessment.
Jin, Z. M., Chang, H. W., Zhao, P. L., Wei, J. G. (2007) Physiological and Ecological Characters’ Studies on Aloe Vera under Soil Salinity and Seawater Irrigation, Process Biochemistry, 42 (4), pp. 710-714.
Maenthaisong, R., Chaiyakunapruk, N., Niruntraporn, S., Kongkaew, C. (2013) The Efficacy of Aloe Vera Used for Burn Wound Healing: A Systematic Review, Burns, 33 (6), pp. 713-718.
MarÍa, J., JimÉnez, M., Joven, J.A., AgustÍn, R.P. Alberto, T. (2005) A Spreadsheet Module for Consistent Consensus Building in AHP-Group Decision Making, Group Decision and Negotiation, 14 (2),pp.89-108.
Meinshausen, M., Smith, S. J., Calvin, K., Daniel, J., Kainuma, M., Lamarque, J., Matsumoto, K., Montzka, S., Raper, A., Riahi, K., Thomson, A., Velders. G., Vuuren, D. (2011) The RCP Greenhouse Gas Concentrations and Their Extensions from 1765 to 2300, Climatic Change, 109 (1-2), pp. 213-241.
Redsma, P., Lansink, A., Ewert, F. (2009) Economic Impacts of Climatic Variability and Subsidies on European Agriculture and Observed Adaptation Strategies, Mitig Adapt Strateg Glob Change. 14 (1), pp. 35-59.
Reilly, J. (1999) What Does Climate Change Mean for Agriculture in Developing Countries?, A Comment on Mendelsohn and Dinar, The World Bank Research Observer, 14 (2), pp. 295-305.
Riahi, K., Rao, Sh., Krey, V., Cho, Ch. (2011) RCP 8.5—A Scenario of Comparatively High Greenhouse Gas Emissions, Climate Change, 109 (1), pp. 33-57.
Sandeep, K., Amita, Y., Manila, Y., and Jaya P. (2017) Effect of Climate Change on Phytochemical Diversity, Total Phenolic Content and in Vitro Antioxidant Activity of Aloe Vera (L.) Burm, f., BMC Research Notes, 10 (1), pp. 1-12.
Silva, H. S., Sagardia, O., Seguel, C., Torres, C., Tapia, N., Franck, L. (2010) Effect of Water Availability on Growth and Water Use Efficiency for Biomass and Gel Production in Aloe Vera (Aloe Barbadensis M.), Industrial Crops and Products, 31 (1), pp. 20-27.
Simal, S., Femenía, A., Llull, P., Rosselló C. (2000) Dehydration of Aloe Vera: Simulation of Drying Curves and Evaluation of Functional Properties, Food Engineering, 43 (2), pp. 109-114.
Vega, A, Elsa Uribe, Roberto Lemus, Margarita Miranda, (2007) Hot-Air Drying Characteristics of Aloe Vera (Aloe Barbadensis Miller) and Influence of Temperature on Kinetic Parameters, LWT - Food Science and Technology, 40 (10), pp. 1698-1707.
Vuuren, D. V., Edmonds, J., Kainuma, M., Riahi, K., Weyant, J. (2011) A Special Issue on the RCPs, Climate Change, 109 (1), pp. 1-4.
WMO (2010) Detecting Trend and Other Change in Hydrological Data, WMO/TD, No: 1013.