ارزیابی شاخص‌های PNI، RAI، SIP و SPI برای پهنه‌بندی شدت خشکسالی ایران با مقایسه دو روش درون‎یابی IDW و مدل ارتفاعی رقومی DEM

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

خشکسالی پدیده‌ایاقلیمیاستکهبه‌طور دوره‌ای دراثرکمبودرطوبتناشیازکاهشمیزانبارندگی به‌وقوع می‌پیوندد؛ ازاین‌رو، برایارزیابی خشکسالی، داده‌های بلندمدت بارش برای هر ایستگاهتحلیل شده است. در این پژوهش برای پهنه‌بندی خشکسالی و ارزیابی مناطق براساس شدت خشکسالی‌های به‌وقوع پیوسته، داده‌های بارش برای 48 ایستگاه سینوپتیک ایران در یک دوره آماری سی‌ساله (2005-1976) استخراج شد. سپس با استفاده از چهار شاخص PNI، RAI، SIP و SPI به تعیین شدت خشکسالی در سال 2001، پرداخته شد تا بهترین شاخص برای ارزیابی شدت خشکسالی در کشور تعیین شود. سال 2001، سالی است که خشکسالی فراگیر در دوره آماری بررسی‌شده برای ایران به‌وقوع پیوسته است. همچنین با استفاده از دو روش تحلیل فضایی درون‌یابی (IDW) و مدل ارتفاعی رقومی (DEM) به پهنه‌بندی این شاخص‌ها اقدام شد. درآخر با همپوشانی پهنه‌بندی­ها مشخص شد که شاخص‌های RAI و PNI از حساسیت بالاتری برخوردار بوده، توزیع مکانی شدت خشکسالی را با دقت بیشتری به نمایش گذاشته‌اند. همچنین با مقایسه نقشه‌های پهنه‌بندی شدت خشکسالی و طبق وابستگی خشکسالی به سیستم‌های جوی، می‌توان نتیجه گرفت که تحلیل درونیابی بدون دخالت مدل ارتقاعی (DEM) بهترین روش برای ارزیابی شدت خشکسالی است.

کلیدواژه‌ها