شبیه‎سازی رفتار باد در رسوب‎گذاری روی سطوح شیب‎دار در آزمایشگاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

فرسایش بادی با حفر زمین، انتقال مواد و انباشتن آنها در جای دیگر به‎اشکال گوناگون، موجب دگرگونی زیاد در چهره‎ی زمین می‎شود. هدف از این پژوهش، بررسی رفتار باد روی سطوح با شیب‎های متفاوت، در فرآیند رسوب‎گذاری بادی در آزمایشگاه است. بدین منظور آزمایش باد در آزمایشگاه و در چارچوب طرحی کاملاً تصادفی با 7 تیمار، شامل شیب‎های 0% ، 2%± ، 5%± و 10%± انجام شد. نتایج آنالیز واریانس طرح، بیانگر اختلاف معنادار در سطح خطای کمتر از 1% ، در میزان رسوب دریافت شده توسّط تیمارها بوده است. مقایسه‎ی میانگین تیمارها به‎روش دانکن نیز حاکی از این است که بیشترین میزان ترسیب در سطح بدون شیب انجام شده و با افزایش شیب (مستقیم و معکوس) این میزان کاهش می‎یابد. برای بیان ارتباط بین درصد شیب و میانگین رسوب دریافت شده، از روش آنالیز رگرسیون استفاده شده که نتایج آن حاکی از کاهش میانگین رسوب مواد بادرفتی با افزایش شیب سطح است و از میان سه مدل خطّی، درجه دو و درجه سه، مدل درجه دو برای برآورد رسوب‎گذاری روی شیب‎های متفاوت انتخاب شد. درنهایت با استفاده از آنالیز رگرسیون، ارتباط میان فاصله از خروجی تونل و میزان رسوب دریافت شده مورد ارزیابی قرار گرفت که طیّ آن مشخّص شد، رفتار باد و عملکرد آن در فرآیند رسوب‎گذاری روی سطوح با شیب‎های گوناگون، متفاوت است. بنابراین، چگونگی روند رسوب‎گذاری روی هر یک از سطوح با مدل‎های مناسب مشخّص شد که با توجّه به ارزیابی مدل‎های خطّی، درجه دو و درجه سه، مدل خطّی برای شیب‎های مثبت (مستقیم) و شیب صفر و مدل‎های درجه دو برای شیب‎های منفی (معکوس) انتخاب شد. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، مشخّص شد که شبیه‎سازی آزمایشگاهی، به‎عنوان روشی مناسب برای مطالعه‎ی رفتار باد در فرآیند رسوب‎گذاری روی سطوح با ویژگی‎های مختلف است.

کلیدواژه‌ها