توزیع فضایی خشونت های خانگی در شهر کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

2 استاد جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

3 استادیار جامعه‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران

چکیده

رویکرد اجتماعی همواره نگاه غالب در مطالعة خشونت‌های خانگی بوده در حالی که این پدیده به‌عنوان آسیبی اجتماعی، نیازمند بررسی چندبعدی است. پژوهش حاضر، توزیع فضایی خشونت‌های خانگی شهر کرمانشاه را بررسی کرده است. در ابتدا با استفاده از تجربة زیسته، گونه‌های همسرگزینی در شهر کرمانشاه، تعریف شدند. در گام دوم، با استفاده از روش دلفی، گونه‌ها، برای جمع‌آوری آرا در زمینة منسوخ­شدن یا مرسوم­بودنشان، در اختیار کارشناسان قرار گرفت. با توجّه به اختلاف نظرهای موجود در زمینة منسوخ­شدن برخی گونه‌ها، از روش دیگری استفاده شد. در این مرحله، از نظریّة زمینه‌ای برای شناسایی دقیق گونه‌ها استفاده شد. در گام چهارم، با استفاده از روش پیمایش، خشونت در سه سطح روانی، کلامی و فیزیکی در بین گونه‌های مختلف همسرگزینی اندازه‌گیری شد. در این مرحله با استفاده از سه روش نمونه‌‌گیری پذیرش متوازن، خوشه‌ای و وارون، 90 نقطة شهر به­شکل غیر تصادفی انتخاب، مناطق غیر ‌مسکونی حذف و در 25 نقطة مسکونی شهر، پرسش­نامه‌ها تکمیل شد. قابلیت تبیین نمونه‌ها، با هدف جمع‌آوری تمام نمونه‌های موجود در هر نقطه، با تکمیل دست کم پانزده و حداکثر بیست پرسش­نامه در هر نقطه به‌دست‌آمده و روی هم 433 پرسش­نامه تکمیل شده است. نتایج نشان می­دهد بیشترین میزان خشونت در هر سه سطح در میان مناطق فقیرنشین و حاشیه­ای شهر متمرکز شده است. میزان بالای بیکاری و درآمد پایین، مهاجرت و گسترش حاشیه‌نشینی که به‌طور گسترده در مناطق فقیر شهری وجود دارد، بر وقوع خشونت تأثیر مستقیم داشته‌ است. بخش قابل توجّهی از رواج برخی گونه‌های همسرگزینی ناشی از فقر اقتصادی و فقر فرهنگی است که به‌طور مستقیم با محلاّت شهری ارتباط مستقیم دارد.
 

کلیدواژه‌ها


آبوت، پاملا؛ والاس، کلر (1391) جامعه‌شناسی زنان، ترجمة منیژه نجم عراقی، چاپ نهم، نشر نی، تهران.
آقاخانی، نادر؛ موسوی، احسان؛ افتخاری، علی؛ اقتدار، سامره؛ زارعی، عباس؛ رهبر، نرگس؛ مسگرزاده، مریم؛ نیکونژاد، علیرضا (1391) بررسی مقایسه‌ای میزان خشونت خانوادگی تجربه­شده در زنان دارای همسر معتاد و غیر معتاد مراجعه­کننده به مراکز پزشکی قانونی در شهرستان ارومیه در سال 1391، مجلّة دانشکدة پرستاری و مامایی ارومیه، 11 (11)، صص. 917-907.
امیری، مجتبی؛ پورموسوی، سید موسی؛ صادقی، منصوره (1392) مطالعة آسیب‌های اجتماعی ناشی از حاشیه­نشینی در منطقة 19 شهرداری تهران از دیدگاه مدیران شهری، اقتصاد و مدیریت شهری، 2 (5)، صص. 137-119.
امینی، لیلا؛ حیدری، مریم؛ دانش‌پرور، حمیدرضا (1393) سلامت روان و برخی تعیین‌کننده‌های فردی - اجتماعی آن در زنان تحت خشونت خانگی، مجلّة دانشکدة پرستاری و مامایی ارومیه، 12 (8)، صص. 605-599.
برناردز، جان (1390) درآمدی به مطالعات خانواده، ترجمة حسین قاضیان، چاپ سوم، نشر نی، تهران.
بگرضایی، پرویز؛ زنجانی، حبیب­اله؛ سیف‌اللهی، سیف­اله (1396) مطالعة کیفی پدیدة خشونت خانگی علیه زنان (مورد مطالعه: زنان مراجعه‌کننده به مرکز خدمات اورژانس اجتماعی شهر ایلام)، مجلّة مطالعات اجتماعی ایران، 11 (3)، صص. 32-5.
داسگوپتا، شمیتا (1390) شاهد تن، خشونت بنیادین علیه زنان جنوب آسیایی ساکن ایالات متحده، ترجمة بنفشه جوادی الیادرانی، چاپ اول، انتشارات جامعه‌شناسان، تهران.
دژمان، معصومه؛ برادران افتخاری، منیر؛ ستاره فروزان، آمنه (1385) هزینه‌های مستقیم خشونت علیه زنان در مراکز پزشکی قانونی شهر، پایش، 5 (3)، صص. 206-201.
رضایی، داود؛ مقیمی، مهدی؛ محمد جعفری، حسن (1393) آسیب‌شناسی کالبدی مناطق حاشیه‌نشین جهت نیل به توسعة پایدار شهری (نمونة مورد مطالعه: محلّة احمدآباد تبریز)، دومین همایش ملّی معماری پایدار و توسعة شهری با رویکرد پدافند غیر عامل در معماری و شهرسازی، انجمن علمی پدافند غیر عامل ایران، شرکت پنام خط نوین، قم.
سازمان برنامه و بودجه (1374) طرح­های عمرانی دورة (1370-1366)، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کرمانشاه.
صداقت‌زادگان، شهناز؛ زاهدى، محمدجواد؛ بهزادى‌فر، بهروز (1396) عوامل جامعه‌شناختى مرتبط با نزاع و درگیرى جوانان در سرپل ذهاب (با تأکید بر خانواده)، دوفصلنامة پژوهش‌های انتظامی - اجتماعی زنان و خانواده، 5 (1)، صص. 38-20.
عبدی، عطاالله؛ کرمی، تاج­الدّین؛ مستجابی، حمید (1396) تبیین مفهومی پیامدهای امنیّتی حاشیه‌نشینی شهری و مسئلة تعلّق مکانی، پژوهش‌های انتظام اجتماعی، 9 (4) ، صص. 200-167.
عنبری، موسی؛ بهرامی، اردشیر (1389) بررسی آثار فقر و خشونت بر میزان خودکشی در ایران مورد مطالعه: روستاهای شهرستان پلدختر، بررسی مسائل اجتماعی ایران، 1 (2)، صص. 30-1.
فرهادی‌خواه، حسین؛ حاتمی‌نژاد، حسین؛ شاهی، عارف؛ ظفری، مسعود (1396) تحلیل فضایی فقر شهری در سطح محلّه‌ها (نمونه‌پژوهی: شهر مشهد)، اقتصاد شهری، 2 (2)، صص. 36-17.
محسنی، رضاعلی؛ نصرتی پایانی، عزت­اله (1393) نسبت شهر با جرم و آسیب‌های اجتماعی (مطالعه‌ای در رتبه‌بندی جرائم و آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی شهر گرگان)، پژوهشنامة جغرافیای انتظامی، 2 (7)، صص. 138-113.
محمدی، جمال؛ باقری کشکولی، علی (1393) تحلیل تطبیقی رابطة بین فقر و خشونت شهری با استفاده از مدل ویکور (مطالعة موردی: محلّه‌های شهر یزد)، مطالعات نواحی شهری، 1 (1)، صص. 149-125.
معینیان، نرمینه (1391) تحلیلی بر خشونت علیه زنان در خانواده (با نگاهی به جامعة ترکیه)، زن و مطالعات خانواده، 5 (17)، صص. 146-131.
هاشمی­نسب، لیلا (1385) بررسی شیوع، پیامدها و عوامل مرتبط با خشونت فیزیکی خانگی در زنان باردار مراجعه‌کننده به بخش زایمان بیمارستان‌های شهر سنندج، مجلّة علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 11 (4)، صص. 41-32.
Ajeesh, S., Begum, Sh., Prashant, T. (2018) Association of Domestic Violence with Reproductive Morbidities Among Women in Urban Slums of Mumbai, India, International Journal of Current Research, 10 (3), pp. 66152-66157.
Alejo, K. (2014) Long-Term Physical and Mental Health Effects of Domestic Violence, Research Journal of Justice Studies and Forensic Science, 2 (1), PP. 81-98.
Barreda, G. O., Cases, C. V. (2013) Legislation on Violence Against Women: Overview of Key Components, Rev Panam Salud Publica, 33 (1), pp. 61-72.
Bashiru, A. M. (2012) Sexual Violence Against Women And Their Human Rights In The Wa Municipality In The Upper West Region Of Ghana, thesis of M. A., Specialization: Population, Poverty and Social Development, Supervisor Dr. Messkoub Mahmud, International Institute of Social Studies, The Hague, The Netherlands.
Bhattacharyya, M. (2015) Research on Eerly and Forced Marriage in Poor Urban Areas of Bangladesh, UPPR Project, UNDP, Bangladesh.
Bottos, Sh. (2008) Women and Violence: Theory, Risk, and Treatment Implications, Research Branch, The Report Correctional Service Canada, Ottawa, Ontario, Canada.
Calvert, E., Fahey, T. (2013) The Impact of Income Inequality on the Family: A Test of a Thesis, UCD-Geary Institute discussion Paper series, pp. 1-25
Cameron, S. (2010) Access to and Exclusion from Primary Education in Slums of Dhaka, Bangladesh, A research (Monograph) No. 45, Centre for International Education, University of Sussex, England.
Colleen, K. (2015) Child Soldiers: An Innocence Lost, thesis of M.A. Supervisor David Manville and Dr. Yvette Colon, Honors College, Eastern Michigan University, Michigan, United States of America.
Darko, E., Smith, w., Walker, D. (2015) Gender Violence in Papua New Guinea The Cost to Business,Shaping Policy for Development, Overseas Development Institute, odi.org.
Del Grande, E., Woollacott, T., Taylor, A., Starr, G., Anastassiadis, K., Ben Tovim, D., Westhorp, G., Hetzel, D., Sawyer, M., Cripps, D., Goulding, S. (2003) Demostic Violence in South Australiai: Apopulation Survey of Males and Females, Australiai and Newzeland Journal of Public Health, 27 (5), pp. 543-550.
Dillon, H. N. (2005) Family Violence and Divorce: Effects on Marriage Expectations, thesis of M. A., Supervisor Dr. Peggy Cantrell, Chair, Wallace Dixon and Jon Ellis, the faculty of the Department of Psychology, East Tennessee State University, United States of America.
Douglas, R., Sefton, B. C., Zimmermann, A. (2014) Enhancing Family and Domestic Violence Laws,Final Report of Project, No. 104, Law Reform Commission of Western Australia, Australia.
Duvvury, N., Callan, A., Carney, P., Raghavendra, S. (2013) Economic Costs and Implications for Growth and Development, Women’s Voice, Agency & Participation, paper, series NO.3, The world bank.
Ferrer Perez, V. A., Bosch Fiol, E. (2014) Gender Violence as a Social Problem in Spain: Attitudes and Acceptability, Sex Roles, 70 (11-12), pp. 506-521.
Ferris, E. G. (2015) Unseen, unheard: Gender-Based Violence in Disasters, Global Study, Researchers: Dzieszkowska, A., Graven Minnig, S., Lee, A., Mangwende, F., Manning, L., Nicol, Ch., Stern. S., Trapman, I. International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies, Geneva, Switzerland, www.ifrc.org.
Flood, M. (2010) Where Men Stand: Men’s Roles in Ending Violence against Women, Sydney: White Ribbon Prevention Research Series, No. 2.
Frauenberger, S. (2008) Expert Conference Vienna Active Against Forced Marriage, Vina Active against Forced Marriage, Conference Documentation, 27 March, Vienna City Hall, Executive City Councillor for Women’s Issues, within the scope of the EU Daphne programmer.
George, A., Bridget, H. (2014) Landscapes of violence: women surviving family violence in regional and rural victoria, research project, Centre for Rural and Regional Law and Justice. Deakin University, Victoria, Australia.
Goldfarb, F. S. (2002) The Supreme Court, the Violence Against Women Act, and the Use and Abuse of Federalism, Fordham Law Review, 71 (1), pp. 58-109
Herzberger, S. D. (1996) Violence within the Family Social Psychological Perspectives, Westview Press, Boulder, United States of America.
Jouhki, J., Stark, L. (2017) Causes and Motives of Early Marriage in The Gambia and Tanzania: Is New Legislation Enough?, poverty and Development Working Paper 1/2017.
Kaur, R.,  Garg, S. (2008)  Addressing Domestic Violence Against Women: An Unfinished Agenda, Indian Journal of Community Medicine, 33 (2), pp. 73-76
McGuire, M. (2014) The Right to Refuse: Examining Forced Marriage in Australia, Good Shepherd Youth & Family Service, North Collingwood Victoria, Melbourne, New Zealand Australia.
Pal, J., Mullick, T. H., Ahmad, Sh., Yadav, A. K. (2017) Domestic Violence against Women – An Unsolved Issue: A Community Based Study in an Urban Slum of Kolkata, India, Clinical and Diagnostic Research, 11 (10), pp. 1-4.
Radhakrishnan, P. (2012) Unholy Matrimony: Forced Marriage in New Zealand, A thesis of M.A, Supervisor Dr. Sara Kindon, School of Geography, Environmental and Earth Sciences, Victoria University, Victoria, British Columbia, Canada.
Rahal, T. R. B. (2013) The Impact of Divorce on The Likelihood of Graduating From High School by age 20, A Thesis of A.S,Supervisor: Morrison, Donna R., School of Arts and Sciences of Georgetown University, Washington, DC. United States of America.
Rawls, J. (2010) A Theory of Justice, Universal Law Publishing Co, New Delhi, India.
Salahub, J. E., Gottsbacher, M., Boer, J. D. (2018) Social Theories of Urban Violence in the Global South Towards Safe and Inclusive Cities, Routledge, England.
Sarich, J., Olivier, M., Bales, K. (2016) Forced Marriage, Slavery, and Plural Legal Systems: An African Example, Human Rights Quarterly, by Johns Hopkins University Press, 38 (2), pp. 450-476.
Shafer, K. M. (2009) Gender Differences in Remarriage: Marriage Formation and Assortative Mating After Divorce Dissertation, Thesis of Degree Doctor of Philosophy, Supervisor Dr. Zhenchao Qian, University of Ohio State, United States of America.
Tennyson. M. K. (2004) Battery in Brazil: Feminist and Family Sociology Perspectives on Domestic Violence, A Thesis of M. A., Supervisor Barbara A. Zsembik & Karen F. Parker, The Graduate school of the University of Florida, United States of America.
Tuncay Senlet, E. (2012) Domestic Violence Against Women in Relation to Marital Adjustment and Psychological Well-Being, with the Attachment Marital Coping, and Social Support, A Thesis of Ph.D. Supervisor: Hurol Fişiloglu, Department of Psychology The Graduate school of social sciences of Department of Psychology, Middle East University of Technology.
Uehling, G., Bouroncle, A., Roeber, C., Tashima, N., Crain, C. (2011) Preventing Partner Violence in Refugee and Immigrant Communities, General articles, 38, pp. 50-51.
Ujvari, M. (2018) Measures to Prevent Child Marriage Human Rights Council (HRC), BIMUN, 8th Budapest International Model United Nations, Session of Budapest International Model United Nations, 12-17 April 2018, Budapest, Hungary
 UNICEF. (2001) Innocenti Research Centre Early Marriage, Child Spouse, Acting Director by Stephen H. Umemoto, No.7, March, Florance, Italy.
Warner, W. L. (1949) Social Class in America: A Manual of Procedure for the Measurement of Social Status, Harper Collins Publishers, United States of America.
Warshaw, C., Sullivan, C. M., Rivera, E. A. (2013) A Systematic Review of Trauma-Focused Interventions for Domestic Violence Survivors, National Center on Domestic Violence, Trauma & Mental Health,The Report, Michigan State University, United States of America.
World Health Organization (2008) Violence against Women, the Report, Fact Sheet No. 239.
Zaman, M, (2013) Impact of Exchange Marriage on Children in Pakistan: Social Security or Insecurity?, The Qualitative Report, 18 (46), pp. 1-11.
Zaman, N. (2001) A Divided Legacy: the Partition in Selected Novels of India, Pakistan and Bangladesh,Publisher: OUP, Pakistan.