استفاده از مدل اجماعی تغییر اقلیم جهت پیش بینی و نحوه پایداری سس ماهی لب پهن (Luciobarbus barbulus, Heckel, 1847) در اکوسیستم های تحت پراکنش آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه محیط زیست- زیستگاه‌ها و تنوع زیستی، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

10.22126/ges.2024.10925.2772

چکیده

تغییرات‎اقلیمی، به طور گسترده به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تهدیدات جهانی در دهه‌های اخیر شناخته می‌شود که به طور قابل‌توجهی بر تنوع زیستی و اکوسیستم‌های طبیعی در سراسر سیاره تأثیر گذاشته است. استفاده از ابزارهای پیش‌بینی مناسب می‌تواند به مدیران حفاظت در تلاش‌هایشان برای حفاظت و حفظ تنوع زیستی کمک زیادی کند. در مطالعه حاضر، اثرات تغییراقلیم بر گسترش و نحوه پراکنش گونه سس ماهی لب پهن (Luciobarbus barbulus, Heckel, 1847) با استفاده از یک مدل تلفیقی توسط بسته Biomod2 با شش الگوریتم مختلف برای زمان حال و همچنین تحت دو سری زمانی 2070 و2090 با دو مدل خوش‌بینانه (SSP1-2.6) و بدبینانه (SSP5-8.5) برای زمان آینده انجام گردید. در مجموع از هشت متغیر اقلیمی، متغیر توپوگرافی و متغییر انسانی برای ساخت مدل استفاده شد. با توجه به نتایج به‎دست آمده، عملکرد پیش‌بینی مدل بر اساس دو پارامتر AUC و TSS از محدوده خیلی خوب تا عالی87/0≤ بود. همچنین طبق پیش‌بینی مدل، مهم‎ترین عوامل تاثیر گذار بر پراکنش گونه سس ماهی لب پهن، متغیرهای درجه حرارت سالیانه (Bio 1)، مجموع بارندگی سالانه (Bio 12) و میانگین گرم‎ترین فصل سال (Bio 10) بودند. به‌طور نگران کننده ای، این مدل ها، کاهش در محدوده پراکنش گونه ها را در هر دو سناریو خوش‎بینانه و بدبینانه برای سال های 2070 و 2090 پیش بینی می‎کنند. در نتیجه، برای مدیران و تصمیم گیرندگان در زمینه حفاظت از تنوع زیستی ضروری است که تأثیرات ناشی از تنوع زیستی را شناسایی و رسیدگی کنند. شناسایی تغییرات اقلیمی و اجرای اقدامات موثر برای حفاظت از این گونه ارزشمند برای تضمین بقای آن در محیطی که به سرعت در حال تغییر است ضروری خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


اشرف‌زاده، محمدرضا؛ نقی‌پور، علی‌اصغر؛ خوشناموند، هادی؛ حیدریان، مریم؛ اسماعیلی، سیامک (1398). مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه‌های تغذیه‌ای کرکس مصری (Neophron percnopterus) در استان کرمانشاه. بومشناسی کاربردی، ۸ (۴)، ۳۵-۵۱. doi: 10.47176/ijae.8.4.10022
اشرف‎زاده، محمدرضا؛ نقی‌پور، علی‌اصغر؛ محمدی، علیرضا؛ حیدریان، مریم؛ خوشناموند، هادی (1402). مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه‌ پلنگ ایرانی (Panthera pardus) در استان لرستان. زیست‌شناسی جانوری تجربی، 11 (4)، 95- 108. doi: 10.30473/EAB.2023.67107.1903
دارابی، مستوره؛ مصطفوی، حسین؛ رحیمی، راضیه؛ تیموری، آزاد؛ فرشچی، پروین (1399). مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه گونه بوتک فارس، Cyprinion tenuiradius Heckel, 1849 و تعیین تأثیر اقلیم بر پراکنش آن در استان فارس. نشریه علمی پژوهشی پژوهشهای ماهی شناسی کاربردی، ۸ (۵) ، ۵۱-۶۰. doi: 10.22034/jair.8.5.6
خوش‎ناموند، هادی؛ ملکیان، منصوره؛ کیوانی، یزدان (1396). امکان‌سنجی استفاده از ریخت‌سنجی هندسی لاروها در گونه سمندر لرستانی جهت شناسایی جمعیت‌های آن. مجله پژوهشهای جانوری (زیست‌شناسی ایران). 32 (1)، 11-21. doi: 20.1001.1.23832614.1398.32.1.2.5