واکاوی عوامل مؤثر بر سیاست‌گذاری مدیریت پایدار پسماند مناطق روستایی منتخب گردشگری شهرستان پاوه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

امروزه باتوجه‌به روند رشد سریع جمعیت، بحث افزایش پسماندها به یکی از چالش‌های اساسی توسعه پایدار روستایی جهت حفظ محیط‌زیست تبدیل شده است؛ لذا حفظ پایداری زیست‌محیطی از طریق بهبود وضعیت مدیریت پسماندهای روستایی اهمیت بسیاری یافته است. در همین راستا هدف پژوهش پیش رو واکاوی عوامل مؤثر بر سیاست‌گذاری مدیریت پایدار پسماند مناطق روستایی منتخب گردشگری در شهرستان پاوه می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی می‎باشد و از نظر ماهیت و روش توصیفی - تحلیلی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کل 14 نفر شوراهای اسلامی و دهیاری‌های روستاهای منتخب گردشگری موردمطالعه در شهرستان پاوه است. روش گردآوری داده‌ها، به دو روش اسنادی و پیمایشی بوده است. از روش اسنادی برای بررسی سوابق و تبیین مسئله و از روش پیمایشی برای گردآوری داده‌ها با ابزار مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسش‌نامه استفاده شده است. همچنین پایایی یا قابلیت اعتماد پرسش‌نامه از طریق آزمون مقایسه دو نسبت سنجش شده است. در این تحقیق جهت بررسی مدیریت پسماند از دیدگاه کارشناسی از سه مؤلفه رهبری توأم با نوآوری، به‌کارگیری صحیح منابع و برنامه‎ریزی و ساماندهی استفاده شده و تأثیر آنها بر سیاست‌گذاری در این حوزه مطالعاتی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از این تحقیق با استفاده از آزمون کای اسکوئر نشان داد که سه مؤلفه رهبری توأم با نوآوری، به‌کارگیری صحیح منابع و برنامه‎ریزی و ساماندهی با سیاست‌گذاری مدیریت پایدار پسماند رابطه معنی‎داری دارند. همچنین باتوجه‌به نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه مجموعاً 93 درصد از واریانس سیاست‌گذاری مدیریت پسماند توسط سه مؤلفه یاد شده تعیین شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


احمدی، منیژه؛ جهانسوزی، مهری (1400). تحلیل عوامل مؤثر بر مدیریت پسماندهای روستایی دهستان شیرین دره شهرستان قوچان. جغرافیا و پایداری محیط، 11 (3)، 115-137. doi: 10.22126/ges.2021.6538.2404
اکبرپور، محمد؛ امیری؛امیر، عظیمی؛ سمیه (1401). تحلیل مدیریت پسماند روستایی با استفاده از تحلیل مدل ساختاری PLS مطالعه موردی دهستان ماهیدشت کرمانشاه. فصلنامه راهبردهای توسعه روستایی، 9 (1) ، 123-140 . doi: 10.22048/rdsj. 2022.282453.1933
خداوردی ازغندی، زینب؛ کلاهی؛ مهدی (1398). افق پیشروی سیاست‌گذاری و مدیریت پسماند. فصلنامه رهیافت، 73، 68-77. 10.22034/rahyaft.2019.13752 doi:
دربان آستانه، علیرضا (1391). اصول و مبانی بهداشت روستایی، انتشارات موسسه فرهنگی، اطلاع‌رسانی و مطبوعاتی شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، تهران. https://book. oostanet.com/list.php?id=1021
صادقی، حجت‌الله؛ کاووسی؛ غلامرضا (1391). بررسی و تحلیل مدیریت پسماند در سکونتگاه‌های روستایی (مورد مطالعه: استان خراسان جنوبی)، همایش ملی توسعه روستایی، دانشگاه گیلان، 1-6. https://civilica.om/doc/270271
صفاری، امیر (1392). تحلیل مخاطرات زیست محیطی و راهبردهای مدیریت پسماند در نواحی روستایی، مطالعه موردی: دهستان اجارود مرکزی، شهرستان گرمی. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 2 (3)، 71-91. https://serd.khu.ac.ir/article-1-1578-fa.html
صفری الموتی، پروانه (1393). عوامل موثر بر رفتارهای مدیریت پسماند خانوارهای روستایی شهرستان قزوین، پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد، دانشگاه زنجان.
عبدلی، محمدعلی؛ جلیلی، مهدی؛ سمیعی‌فرد؛ رضا (1386). ارائه الگوی مشارکت مردم و بخش خصوصی در سیستم مدیریت پسماند روستایی، مجموعه مقالات اولین کنفرانس مهندسی برنامه‌ریزی و مدیریت سیستم‌های محیط‌زیست، دانشگاه تهران، تهران. https://civilica. om/doc/51020
عموئی؛ عبدالایمان، اصغرنیا؛ حسینعلی، خدادادی؛ علی (1387). ویژگی‌های کمی و کیفی پسماندهای جامد روستایی شهرستان بابل. مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، 10(5)، 74-80. http://jbums. rg/article-1-3105-fa.html
عنابستانی، علی اکبر؛ جمعه‎ای؛ عاطفه؛ بوزرجمهری، خدیجه (1399). بررسی تأثیر مشارکت روستاییان در فرایند مدیریت پسماندهای روستایی (مورد شناسی: بخش نیمبلوک، شهرستان قاینات). فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری منطقه‎ای، 10(34)، 69-90. doi: 10.22111/gaij.2020.5331
عنابستانی، علی اکبر؛ رئیسی، اسلام (1396). نقش مدیریت پسماند بر بهبود شرایط توسعه در سکونتگاه‌های روستایی )مورد: بخش ساربوک، شهرستان قصرقند. فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای. 7(26)، 93-112. 20.1001.1.22516735.1396.7.26.8.3 doi:
عنابستانی، علی‌اکبر؛ سجاسی قیداری، حمدالله؛ رئیسی، اسلام (1394). تأثیر عملکرد دهیاران بر مدیریت پسماند در سکونتگاه‌های روستایی مطالعه موردی: بخش ساربورک شهرستان قصرقند. پژوهش‌های روستایی، 6(2)، 275-298. 10.22059/jrur. 2015.54908 doi:
کردی، زهرا ؛ صالحی، هما؛ حمزه، فرهاد (1400). بررسی سیاست گزاری مذیریت پسماند در مناطق روستایی )مطالعه موردی: روستاهای بخش کن). فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای. 12(1)، 806-827 . 20. 20.1001.1.22286462.1400. 11.2.43.3 doi:
میرترابی، مهدیه‌السادات؛ شفیعی، فاطمه؛رضوانفر؛ احمد (1392). به کارگیری منابع اطلاعاتی و کانال‌های ارتباطی در فرایند پذیرش مدیریت جامع پسماند روستایی. محیط زیست طبیعی، 66 (3)، 329-339. doi: 10.22059/jne.2013.36331
میرعباسی، اشرف‌السادات؛ نقوی، نوشین؛ پناهنده، محمد (1391). توانمندسازی روستائیان استان گیلان در تهیه بیوکمپوست از زباله‌های خانگی (مطالعه موردی: برخی از روستاهای استان گیلان)، همایش ملی توسعه روستایی، رشت، دانشگاه گیلان، 1-4. https://civilica.com/l/7705/pgn-3/
نعمتی، مرتضی؛ عبیات، محمود؛ بابایی، علی اکبر؛ شجاعیان، علی (1399). سنجش و ارزیابی شاخص های مدیریت بهینه پسماند در مناطق روستاییِ شهرستان آبادان. فصلنامه علمی برنامهریزی منطقهای، 10 (38)، 81-94. 20. 20.1001.1.22516735. 1399.10.38.6.6 doi: