تحلیل سیاست‌ها و برنامه‌های توسعه‌ی ایران با تأکید بر امنیت غذایی پایدار شهری

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

2 گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

3 گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

غذا هم به موضوعی محوری در توسعه و هم به چشم‌اندازی برای ادغام و رسیدگی به طیف وسیعی از چالش‌های جهانی معاصر تبدیل شده است و توجه سطح بالایی را در بحث‌های سیاست بین‌المللی و در میان بازیگران جهانی، ملی و محلی به خود جلب کرده است. همچنین غذا مسئله‌ای سیاسی است که در مورد چگونگی تشکیل و تغییر سیستم‌های غذایی و ماهیت روابط قدرت بین بازیگران مختلف بحث‌هایی را مطرح می‌کند. در این میان سیاست‌های دولت به‌عنوان قوی‌ترین بازیگر سیستم‌های غذایی، تأثیر بی‌بدیلی در دستیابی به امنیت غذایی پایدار و تحقق حق بر غذای ساکنان شهری و روستایی دارد. تحقیق حاضر از لحاظ روش‌شناسی در زمرة تحقیقات کیفی قرار دارد که با روش تحلیل مضمون برنامه‌های توسعة جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر امنیت غذایی پایدار شهری انجام شده است. ساختاربندی مضامین با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA 2020 صورت‌گرفته است. مضامین مرتبط با امنیت غذایی در قالب چهار شاخص موجود بودن، دسترسی، بهره‌مندی و ثبات دسته‌بندی شده است. نتایج نشان می‌دهد که رویکرد برنامه‌های توسعه به امنیت غذایی هنوز بنیان روستایی دارد و شهرها بیشتر به‌عنوان مصرف‌کنندگان تولیدات روستایی مطرح هستند و برنامه‌ریزی سیستم‌های غذایی پایدار در متن این برنامه‌ها به‌صورت جدی پیگیری نشده است؛ لذا تحقق امنیت غذایی به‌عنوان خروجی سیستم‌های غذایی پایدار و تحقق حق بر غذای ساکنان شهری با مشکل روبه‌رو است. در همین راستا رویکرد برنامه‌های توسعه باید بر یکپارچه‌سازی سیاست‌های غذایی و پایداری تولیدات و برخورد هماهنگ با چالش‌های غذایی استوار باشد. پیشنهاد می‌شود در فرایند وضع قوانین توسعه، ادغام سیاست‌های غذایی پایدار و نقش برنامه‌ریزان شهری در سیاست‌گذاری غذای شهری در دستور کار قرار بگیرد.

کلیدواژه‌ها


عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ‌زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی، 5(2)، 151 -198.
عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ‌زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی، 5(2)، 151 -198.
عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن؛ شیخ‌زاده، محمد (1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی، 5(2)، 151 -198.