TY - JOUR ID - 2063 TI - بررسی پایداری روند تغییرات پوشش گیاهی با استفاده از سنجش‌ازدور (مطالعه موردی: حوضه آبریز شمالی افغانستان) JO - جغرافیا و پایداری محیط JA - GES LA - fa SN - 2322-3197 AU - محمود, سیدعبدالروف AU - روستا, ایمان AU - مزیدی, احمد AD - گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران AD - گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 12 IS - 2 SP - 17 EP - 35 KW - حوضه آبریز شمالی افغانستان KW - خشک‌سالی KW - EVI KW - LST KW - VCI DO - 10.22126/ges.2022.7416.2496 N2 - خشک‌سالی، پدیده‌ای است که در زمان‌های مختلف به‌صورت غیرقابل‌پیش‌بینی، با شدت متفاوت اتفاق می‌افتد و تأثیرات شدیدی بر جامعه بشری و اکوسیستم دارد. در این مطالعه از داده‌های مادیس (MODIS) و داده‌های بارش (PDIR Now) برای بررسی پایداری روند تغییرات پوشش گیاهی فصل بهار در حوضه آبریز شمالی افغانستان از سال 2001 تا 2020 استفاده شد. داده‌های مادیس شامل شاخص پوشش گیاهی بهبود یافته (EVI)، شاخص وضعیت پوشش گیاهی (VCI) با دوره زمانی 16 روز و تفکیک مکانی 250 متر، تصاویر دمای سطح زمین (LST) باقدرت تفکیک 1 کیلومتر و دوره زمانی 8 روزه، داده‌های بارش ماهانه باقدرت تفکیک (4*4) کیلومتر استفاده گردید. رابطه بین خشک‌سالی و پوشش گیاهی در فصل بهار با استفاده از تحلیل سری‌های زمانی، تحلیل رگرسیون و محاسبه ناهنجاری‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین پوشش گیاهی در کل دوره آماری 21/45 درصد بوده است. در این پژوهش مساحت پوشش گیاهی در 2001، 2008 و 2011 به کمترین میزان 9/9، 9/9 و 3/19 درصد رسیده است. بر اساس شاخص VCI نیز در این سال‌ها به ترتیب 5/83، 39/81 و 9/74 درصد از حوضه تحت شرایط خشک‌سالی قرار داشته و داده‌های بارندگی نیز تأیید می‌کنند که این سال‌ها به ترتیب کمترین میزان بارندگی 7/96، 133 و 117 میلی­متر داشته‌اند. 2003، 2009 و 2010 با بیشترین پوشش گیاهی در این فصل به دلیل کمتر بودن LST و بارش بیشتر نسبت به میانگین دوره باعث سال‌های مرطوب شده‌اند. مشخص شد که همبستگی بین EVI و LST با (87/0-; r = 05/0P<) و EVI با بارش (60/0r = ; 05/0P<) است. بااین‌حال، در حوضه آبریز شمالی افغانستان LST و بارش باید با هم در نظر گرفته شوند تا به‌درستی رابطه بین خشک‌سالی و پویایی پوشش گیاهی به دست آید. UR - https://ges.razi.ac.ir/article_2063.html L1 - https://ges.razi.ac.ir/article_2063_5ebf79ac71c63dfc717d5d8562bb932f.pdf ER -