TY - JOUR ID - 1440 TI - پایش شوری خاک و پوشش گیاهی با استفاده از داده‌های سنجش از دور چندطیفی در محدوده زهکش حائل شوره‌زار دشت قزوین JO - جغرافیا و پایداری محیط JA - GES LA - fa SN - 2322-3197 AU - یوسف گمرکچی, افشین AU - اکبری, مهدی AU - حسن اقلی, علیرضا AU - یونسی, مهدی AD - بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران AD - مؤسّسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران AD - بخش تحقیقات آبیاری و زهکشی، مؤسّسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران AD - گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 10 IS - 1 SP - 37 EP - 52 KW - دشت قزوین KW - سنجش از دور KW - شاخص پوشش گیاهی KW - شاخص شوری KW - شوری خاک DO - 10.22126/ges.2020.4434.2103 N2 - شوری خاک و شورشدن زمین­ها، به‌مثابة یکی از مشکلات فراروی کشاورزی و منابع طبیعی، بسیار مهم است و باید با شناخت صحیح از پیشروی آن جلوگیری کرد. در این راستا کسب اطّلاعات دربارة وضعیّت شوری خاک و پوشش گیاهی همچون میزان و پراکنش آن­ها از اهمّیت بسیاری دارد. استفاده از داده‌های ماهواره‌ای امکان مطالعة گستردة شوری خاک و پوشش گیاهی را فراهم می­سازد. با توجّه به اینکه پوشش گیاهی در بیشتر مناطق خشک و نیمه‏خشک به‌شدّت تحت تأثیر خصوصیات خاک ازجمله شوری است؛ ازاین‌رو در پژوهش حاضر اثرات احداث زهکش حائل بر روند تغییرات شوری خاک و پوشش گیاهی با استفاده از قابلیت‌های سنجش از دور در بازة زمانی پانزده­ساله بررسی شده است. نتایج نشان داد احداث زهکش حائل در شوره‌زار مرکزی دشت قزوین تأثیری در روند تغییرات شوری خاک و پوشش گیاهی منطقه نداشته است؛ به‌گونه‌ای که هیچ‌یک از یازده شاخص‌ استخراج­شده از تصاویر ماهواره­ای، تغییرات معنی‌داری در دوره پیش و پس از احداث زهکش حائل از خود نشان نداده است. براساس نتایج آزمون همبستگی بین عناصر اندازه‌گیری­شده در خاک و باندهای تصاویر ماهواره‌ای، باندهای 5 و 7 با شاخص نسبت جذب سدیم خاک پیش از احداث زهکش همبستگی بسیار معنی­داری داشته و به همین ترتیب، دو باند یادشده پس از احداث زهکش، با شاخص هدایت الکتریکی خاک همبستگی داشته است. درواقع شاخص­هایی که شامل باندهای قرمز و مادون قرمز باشند، ارتباط معنی­داری با پارامترهای شوری خاک از خود نشان داده­اند؛ همچنین نتایج آزمون همبستگی شاخص­های سنجش از دور و داده‌های زمینی در محدودة شوره‌زار نشان داد که شاخص شوری خاک، ضریب همبستگی بسیار معنی‌داری با داده‌های شوری خاک داشته است. UR - https://ges.razi.ac.ir/article_1440.html L1 - https://ges.razi.ac.ir/article_1440_1cfd04d23c2894766522dfd2e4be9d22.pdf ER -