تحلیل پراکنش و اولویت‎بندی مراکز ICTs روستایی شهرستان زابل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

فن‎آوری­های اطلاعات و ارتباطات (ICTs) به‎مانند ابزاری توانمند، جوامع روستایی را در رویارویی هوشمندانه با مسائل و مشکلات و نیز، مواجه‎ی خردمندانه به تغییرات و تحوّلات عرصه­های مختلف اقتصادی، اجتماعی و غیره یاری کرده­اند. فن‎آوری­های اطلاعات و ارتباطات (ICTs) پلی است که می­تواند، جوامع روستایی ما را با تکنولوژی روز دنیا پیوند بزند. ازجمله پیش‎نیاز توسعه‎ی این فن‎آوری­ها در مناطق روستایی، افزون­بر فرهنگ و بسترسازی، غنی‎کردن و بهبود بخشیدنِ وضع معیشتی روستاییان و از همه مهم‎تر، توجّه به زیرساخت­های لازم در این ارتباط است. به‎گفته‎ی دیگر، تعیین روستای برتر از نظر داشتن امکانات مناسب در زمینه‎ی زیرساخت‎های (ICTs) برای ارائه‎ی خدمات بهتر و مفیدتر در این زمینه خیلی حیاتی به نظر می­رسد، در همین راستا در این پژوهش، برای تعیین روستای برتر از دید امکانات موجود در مراکز ICTs روستاییِ سطح شهرستان زابل، از سیستم تجزیه و تحلیل سلسله‎مراتبی تاپسیس و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است و هر کدام از مراکز روستایی از لحاظ داشتن شاخص­هایی همچون: فاصله تا شهر زابل، خدمات بانکی، خدمات پستی، خدمات ارتباطات و فن‎آوری اطلاعات و خدمات عمومی بررسی شدند. در مورد هرکدام از شاخص‎ها، شش مرحله‎ی TOPSIS انجام گرفت و پس از آن به اولویت‎بندی ایجاد مراکز ICTs روستایی در مناطق روستایی شهرستان زابل اقدام شد. نتایج پژوهش نشان می­دهد که وضعیّت رتبه‎بندی مراکز ICTs روستایی در سطح شهرستان زابل، روستای لطف‎الله در وضعیّت نامطلوب  و روستای تیمورآباد از وضعیّت مطلوب  برخوردار بوده است. داده­های مکانی گردآوری شده از روستاها، در GIS ذخیره و برای اولویت‎بندی روستاها، لایه‎ی مورد نیاز تشکیل شده و درنهایت اولویت‎بندی و تعیین بهترین مرکز ICTs روستایی انجام شده است.

کلیدواژه‌ها